Prowadzenie świetlicy integracyjnej “Pod lipami” dla dzieci romskich i nieromskich z terenu miasta Gliwice”

W ramach realizacji zadania pn. “Prowadzenie świetlicy integracyjnej “Pod lipami” dla dzieci romskich i nieromskich z terenu miasta Gliwice” zostali zatrudnieni wykwalifikowani nauczyciele, asystent edukacji romskiej, instruktor tańca, osoba sprzątająca, a także osoby do przygotowywania i sprzątania podczas imprez integracyjnych oraz osoba  do opracowania projektu kalendarza i innych materiałów promocyjnych i kierownik świetlicy. Na potrzeby prawidłowej realizacji wniosku zostały zakupione materiały do prowadzenia zajęć, m. in. materiały plastyczne, biurowe i inne. Zostały też zakupione artykuły żywnościowe, pojemniki jednorazowe na potrzeby organizowanych imprez integracyjnych. Opłacone zostały obiady dla uczestników świetlicy, które zawierały drugie danie, 0,5 l wody mineralnej oraz owoc bądź jogurt. Uczestnicy świetlicy mogli skorzystać z takich zajęć jak: gry logiczne i techniki uczenia się, odrabianie zadań domowych, zajęcia biblioteczne, zajęcia taneczne, zajęcia sportowe, zajęcia artystyczne, zajęcia rękodzielnicze, pierwsza pomoc oraz rękodzieło matematyczne. Zajęcia odbywały się od poniedziałku do czwartku włącznie w godzinach od 12:30  do 17:00. Dwie godziny od 12:30 – 14:30 były przeznaczone wyłącznie dla dzieci romskich, a od 14:30 – 17:00 z zajęć korzystały zarówno dzieci romskie jaki i nieromskie. Zajęcia taneczne odbywały się w soboty w godz.: 9:00 do 13:00. Dzieci wzięły udział w trzech wycieczkach. Pierwsza z nich odbyła się do Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach. Wycieczka edukacyjno – integracyjna  do Muzeum Pożarnictwa i Muzeum Miejskiego w Mysłowicach – Naszą nową przygodę ze świetlicą rozpoczęliśmy 10 września 2023 roku wycieczką do Mysłowic. Zwiedziliśmy Muzeum Pożarnictwa, gdzie dzieci zobaczyły najstarsze sikawki, którymi gaszono pożary, a były ciągnięte przez konie. Podczas zwiedzania uczestnicy wycieczki zobaczyli wozy strażackie od najstarszych do najnowocześniejszych. Mogły dotknąć okazy muzealne, sami przekonać się jak ciężka i niebezpieczna jest praca strażaka. Natomiast w Muzeum Miejskim poznali historię Mysłowic. Po zakończeniu zwiedzania wszyscy udali się do Mc Donalda, ponieważ tylko tam udało nam się zorganizować posiłek dla tylu osób. Dzieciaki były przeszczęśliwe, a przecież o to nam chodzi. Kolejna wycieczka to wyjazd do kopalni Ignacy w okręgu rybnickim – 01 października wyruszyliśmy do Kopalni Ignacy w powiecie rybnickim. Zwiedziliśmy wraz z przewodnikiem kopalnię. Podczas zwiedzania dzieci mogły samodzielnie wprawiać w ruch różne urządzenia, które kiedyś pomagały górnikom w pracy. Największą atrakcją była pompa wodna, która dostarczała powietrze, a także możliwość przejazdu wozem, którym mogły pokierować dzieci. Następnie weszliśmy na bardzo wysoką wieżę żeby podziwiać przepiękne widoki. Dzieci policzyły schody prowadzące na wieżę, było ich tylko……220. Następnie udaliśmy się na warsztaty o wdzięcznej nazwie „Sowa”, podczas których dzieci musiały uruchomić swoją wyobraźnię i zręczność. Zabawa była przednia, dzieci były bardzo zadowolone. Po zajęciach pojechaliśmy do restauracji Leśna Ostoja, gdzie najedliśmy się przepysznymi pierogami. Ostatnią już wycieczką był wspólny wyjazd do Muzeum Drukarstwa w Cieszynie – 22 października odbyliśmy ostatnią, niestety już wycieczkę do Muzeum Drukarstwa w Cieszynie. Podczas zwiedzania dowiedzieliśmy się jak powstał pierwszy druk i w jaki sposób go wykonywano. Zobaczyliśmy wiele starych maszyn służących do druku, a jedna z nich wyjątkowo przypominała ogromny komputer. Następnie wzięliśmy udział w warsztatach graficznych, podczas których własnoręcznie przy użyciu starych narzędzi wykonaliśmy swój własny druk. Po warsztatach spacerkiem przeszliśmy się na cieszyński Rynek, gdzie zjedliśmy przepyszny obiad. Następnie wsiedliśmy do autokarów i ruszyliśmy w drogę powrotną. W ramach działania naszej świetlicy zorganizowaliśmy dwie imprzy integracyjne. Pierwsza to Dzień Ziemniaka – 5 października 2022 roku, na terenie Zespołu Szkolno – Przedszkolnego nr 12, w godzinach 10:00 – 14:00 odbył się festyn pod wdzięczną nazwą Dzień Ziemniaka, skierowany do wszystkich mieszkańców dzielnicy Zatorze.

Dzień ten obfitował w wiele atrakcji, najważniejszymi z nich było otwarcie dwóch nowych sal lekcyjnych: Zielonej pracowni i Laboratorium przyszłości.

Można było spróbować swoich sił podczas udziału w różnych doświadczeniach w nowych pracowniach edukacyjnych. Na sali gimnastycznej odbywały się warsztaty tańca romskiego oraz tańca śląskiego. Natomiast na zewnątrz można było czekało bardzo wiele atrakcji. Między innymi, nie ponosząc żadnych kosztów można było zjeść przepyszną kiełbaskę z grilla, grillowanego szaszłyka, kaszankę z cebulką oraz karczek, a także mięsne i ziemniaczane pakiety. Każdy, kto tylko miał ochotę, mógł zjeść tradycyjnie pieczone w popiele ze skórką. Na warsztatach kulinarnych można było można było spróbować dań, które nie wpłynęłyby źle na nasze sylwetki. Można było spróbować dań serwowanych na śniadanie, obiad i kolację. Przy okazji każdy, kto tylko miał ochotę mógł skorzystać z porady doświadczonego dietetyka. Ponadto mogliśmy zakupić sadzonki kwiatów domowych jak i do ogrodu. W sprzedaży za niewielkie pieniądze można było zakupić własnej roboty mydełka oraz świece zapachowe i sztuczną biżuterię, wykonaną przez uczestników świetlicy integracyjnej „Pod lipami” dla dzieci romskich i nieromskich. Na boisku odbywały się różnego rodzaju zajęcia, rozpoczynając od zajęć plastycznych, poprzez rozgrywki szachowe, zabawy z językiem niemieckim, kończąc na warsztatach sportowych. Automobil Club przyprowadził dwa oldskulowe samochody, którymi każdy chętny mógł się przejechać. Klasa VI a przygotowała swoje specjalne stoisko, na którym można było za darmo zjeść przepyszne ciasta, zapleść warkoczyki i wiele innych atrakcji, ale największą atrakcją był gitarowy występ ucznia tejże klasy. Działała również kawiarenka, gdzie za niewielkie pieniądze można było zjeść smaczne ciasto i napić się gorącej kawy i herbaty. Na zewnątrz odbył się również pokaz tańca śląskiego i romskiego, podczas którego po raz pierwszy po zaledwie dwóch próbach zatańczyła asystentka edukacji romskiej, pracująca w naszej szkole. Drugą imprezą był Gliwicki Tygiel kultur i smaków – Po dwuletniej przerwie, którą spowodowała pandemia SARS 2, znów mogliśmy spotkać się na Gliwickim tyglu kultur i smaków w Centrum Handlowym Forum, przy ul. Lipowej 1.

Założeniem Gliwickiego Tygla Kultur i Smaków jest zapobieganie wykluczeniu społeczności romskiej. Dlatego impreza opiera się na pomyśle przybliżenia kultury i tradycji Romów. Co roku, kilka miesięcy przed spotkaniami Gliwickiego Tygla, organizowany jest Wojewódzki Konkurs Plastyczny pod nazwą „Romskie Bajanie”, objęty honorowym patronatem Kuratorium Oświaty w Katowicach.

Od samego początku do Gliwickiego Tygla, skoncentrowanego na promocji kultury romskiej, Szybko jednak organizatorzy otworzyli się na inne kultury obecne w Gliwicach. dołączali się przedstawiciele i środowiska mocno obecnych w naszym regionie kultur: niemieckiej, śląskiej i ukraińskiej. Dlatego podczas spotkania w CH FORUM spotkamy się z pokazami tych wszystkich mniejszości.

Podczas naszej wielokulturowej imprezy swoje umiejętności zaprezentowali przedstawiciele gliwickich placówek oświatowych, takich jak:

         Szkoła Podstawowa nr 23, przedstawiła kulturę ukraińską

         Zespół Szkolno – Przedszkolny nr 9, zaprezentował kulturę niemiecką i śląską

         Zespół Szkolno – Przedszkolny nr 10, wykonał występ w języku angielskim i ukraińskim

         Zespół Szkolno – Przedszkolny nr 8, usłyszeliśmy pięknie recytowany wiersz w języku ukraińskim

         Zespół Szkolno – Przedszkolny nr 12, przedstawił bogaty program artystyczny, promujący przede wszystkim kulturę i tradycję Romów, ponadto zobaczyliśmy występy dzieci w języku niemieckim, francuskim oraz ukraińskim. Występy wzbogacił pokaz tańca akrobatycznego oraz śląskiego. Kulturę romską zaprezentowała świetlica integracyjna „Pod lipami” dla dzieci romskich i nieromskich pokazem tańca romskiego wykonanego przez młodszą wersję naszego zespołu tanecznego Romane Cierchenia. Stowarzyszenie EkoGim10, działające przy naszej szkole zaprosiło na występ zespół z Kędzierzyna – Koźla Romano Kheliben.

Kulminacyjnym punktem naszej imprezy integracyjnej było rozdanie nagród dla zwycięzców Wojewódzkiego konkursu plastycznego „Romskie bajanie”, objętego honorowym patronatem Śląskiego Kuratora Oświaty w Katowicach. Uroczystego wręczenia nagród dokonała pani Aleksandra Szyszka, dyrektor Zespołu Szkolno – Przedszkolnego nr 12 oraz pani Magdalena Kwiatkowska, prezes Stowarzyszenia EkoGim10 w Gliwicach i jednocześnie asystent edukacji romskiej, zatrudniony w tejże placówce.

Na potrzeby realizacji zadania zostało zawartych 19 umów zleceń, które obejmowały 13 umów z wykwalifikowanymi nauczycielami, 1 umowę dla kierownika świetlicy, 1 umowę dla asystenta edukacji romskiej, 1 umowę dla osoby sprzątającej po zajęciach, 2 umowy dla osób odpowiedzialnych za przygotowania i sprzątania po imprezach integracyjnych, 1 umowę na opracowanie kalendarza. W zajęciach uczestniczyło 60 uczestników świetlicy i 8 sympatyków, w tym 30 dzieci pochodzenia romskiego, a 38 pochodzenia nieromskiego. W ramach prowadzenia świetlicy odbyły się następujące zajęcia: gry logiczne i techniki uczenia się w ilości 40 h; odrabianie zadań domowych w ilości 256 h; zajęcia sportowe w ilości 69,5 h;  zajęcia artystyczne w ilości 39 h; zajęcia rękodzielnicze w ilości 23 h; zajęcia muzyczne w ilości 5 h; pierwsza pomoc w ilości 3 h; rękodzieło matematyczne w ilości 61 h. Łącznie odbyło się 496,5 h zajęć z planowanych 589 h. W wolontariacie zostało wypracowane 108 hprzez asystenta  edukacji romskiej z planowanych 144 h, a odpłatnie zostało wypracowanych 200 h z planowanych 206, czyli łącznie powinno być wypracowane 350 h, a zostało 308 h. Przez instruktora tańca romskiego zostało wypracowane 70 h z 70 h planowanych. Osoba sprzątająca wypracowała 90 h z planowanych 90 h. Osoby zatrudnione do przygotowań i sprzątania po imprezach zostały. Głównym założeniem działania świetlicy „Pod lipami” było: budowanie klimatu wzajemnej współpracy grupowej i wzajemnego zaufania między rówieśnikami, a także do osób prowadzących zajęcia, a wszystko połączone zostało z wykorzystaniem elementów wspólnej nauki i zabawy w stworzonej miłej atmosferze.

Cele dydaktyczne, polegały na wzajemnej integracji uczestników, połączonej z uczeniem się odpowiedzialności za swoje zachowanie i pracę w grupie, rozładowanie napięcia między uczestnikami i wzmacnianie poczucia bezpieczeństwa dzieci pochodzących z różnych środowisk.

Natomiast cele wychowawcze miały na celu: wdrażanie do przestrzegania norma kontraktu grupowego, uczenie właściwej komunikacji interpersonalnej i motywowanie do współpracy w grupie.

Cele, na które kładliśmy szczególny nacisk, to cele kształcące, do których należały: rozwijanie postaw życzliwości, tolerancji, wzajemnej współpracy i działania w grupie, poznawanie własnych emocji i dostrzegania własnych potrzeb i potrzeb innych osób, uczenie się empatii oraz wdrażanie zdrowej rywalizacji w grupie rówieśniczej w czasie trwania zajęć świetlicowych.

Zaplanowane cele zostały osiągnięte w 100 %.

Magdalena Kwiatkowska

Zadanie zostało zrealizowane dzięki dotacji z Programu Integracji społecznej i obywatelskiej Romów w Polsce
na lata 2021 – 2030